Stereotypy w dzisiejszym świecie także biznesowym mają się całkiem nieźle. Widzę to także podczas prowadzonych przeze mnie konsultacji i warsztatów z zarządzania, sprzedaży, obsługi klienta, czy inteligencji emocjonalnej.
Mogą one niepostrzeżenie wpływać na procesy decyzyjne, zarządzanie zespołem oraz relacje z klientami. Dlatego warto je śledzić, by im nie ulegać i po prostu mieć świadomość – że jako ludzie lubimy proste kategorie i często im ulegamy, nawet o tym nie wiedząc. Rozważanie tych czynników jest nie tylko kwestią etyki – może to mieć realny wpływ na wyniki firmy.
7 kategorii stereotypów
Wiedziałeś, że jest ich aż tyle? Mówimy tutaj o założeniach dotyczących wyglądu, zawodu, płci, narodowości, inteligencji, pochodzenia, wieku, czy innych indywidualnych cech.
–Wygląd
Cóż – któż z nas nie słyszał żartów o blondynkach, czy szybko nie oceniał osób na podstawie ich wyglądu. To jeden z częstszych błędów w rekrutacji czy sprzedaży, gdzie przez pryzmat wyglądu oceniamy czyjeś kompetencje lub możliwości zakupowe.
Dla przykładu sama jestem blondynką i wiem – niektórzy po czasie współpracy ze mną otwierali się, że na początku (szczególnie kilka lat temu) – widzieli w najlepszym razie sympatyczną, dziewczynę, a nie specjalistę, czy osobę z kadry zarządzającej. Kiedyś mnie to martwiło, później nauczyłam się to wykorzystywać – mało kto przygotowywał się do negocjacji ze mną, co dawało dużo większy kontast, przy moim dobrym przygotowaniu:). Dziś jest już z tym trochę inaczej, ale także ze względu na liczne rekomendacje, artykuły, szkolenia, które bronią się same. Plus jest taki, że lubię pojawiające się u mnie zmarszczki, bo choć koloru włosów nie zmieniłam, wiem, że i tak mentalnie od pierwszego wrażenia, większe zaufanie w biznesie mam, gdy jestem starsza (tu od razu przeszłam do stereotypu wieku o którym za chwilę:).
Innym przykładem może być to, jak często podczas rekrutacji i sprzedaży zwraca się na to uwagę. Z jednej strony wygląd jest naszą wizytówka, więc osobiście uważam, że powinniśmy o siebie po prostu dbać, co nie jest równoznaczne, z pokazywaniem przejaskrawionej pozycji strojem i dodatkami znanych marek:). Niemniej znam sytuacje, gdzie klient chciał kupić nieruchomość lub samochód i sprzedawca nie traktował go poważnie, źle kwalifikował, lub po prostu zbywał, zamiast robić to co do niego należy.
No i smutna rzeczywistość: w badaniu przeprowadzonym przez University of Messina odkryto, że pracownicy oceniani jako mniej atrakcyjni byli częściej pomijani przy awansach, nawet jeśli ich wyniki pracy były porównywalne lub lepsze od ich ‘atrakcyjniejszych’ kolegów.
-Zawód
Tu mamy mnóstwo pozytywnych i negatywnych stereotypów.
Wystarczy, że pomyślisz o popularnej profesji a już masz pewien obraz w głowie.
Uwaga podaję przykłady najczęstszych stereotypów podawanych przez klientów:
lekarze, biorą łapówki,
Inżyniewowie/ informatycy nie są zbyt komunikatywni
Sprzedawcy są natrętni (co mocno dziś wpływa na postrzeganie tego zawodu)
Policjanci – delikatnie mówiąc inteligencją nie grzeszą
Zawody często są obarczone etykietami, które mogą wpływać na sposób zarządzania i współpracę między działami.
Na przykład działy sprzedaży, czy obsługi klienta, pomimo, że na co dzień mają do czynienia z klientem i odpowiadają za konkretne wyniki firmy, są czasem traktowane jak działy niższej kategorii -trochę nie są od myślenia a od robienia, co ktoś tam wymyślił – niekoniecznie spójnego z realiami. Dlatego ja zawsze powtarzam, ze warto pracować z praktykami – także w tematach szkoleń, czy rozwoju pracowników.
Inżynierowie w firmie technologicznej często byli postrzegani jako jedyni zdolni do innowacji, co spowodowało ignorowanie pomysłów zgłaszanych przez zespoły sprzedażowe lub marketingowe.
W temacie innowacji Google, pragnąc przełamać ten stereotyp, wprowadziło program „20% time” który pozwala pracownikom poświęcać część czasu pracy na własne projekty, co przyniosło takie innowacje jak Gmail.
-Płeć
Mam wrażenie, że lubimy podziały i sami ugruntowujemy te stereotypy.
Za stereotypami płci idą konkretne oceny kobiet i mężczyzn w kontekście ich potrzeb, umiejętności, kompetencji.
Np. “Kobiety są mniej skłonne do ryzyka, mężczyźni są lepszymi negocjatorami.” Różnice płciowe są nadal obecne w percepcji zdolności zawodowych, pomimo wielu dowodów przeczących tym założeniom. Co prawda kobiety rzeczywiście lepiej negocjują za kogoś niż za siebie i są wobec siebie bardziej krytyczne, przez co nie aplikują, jeśli nie spełniają wszystkich oczekiwań, nie negocjują podwyżek. Chociaż tu inaczej ma się sytuacja jeśli zarządzają i negocjują w imieniu swoich pracowników, czy projektu – oj wtedy wygrywa ten komu bardziej zależy, a kobietom potrafi zależeć:).
Mężczyźni mają lepiej w życiu. Czy ja wiem:)? Dziś rola mężczyzn wywróciła się trochę do góry nogami i często słyszą sprzeczne komunikaty jacy powinni być. Nadal są zobligowani silną presją społeczną dotyczącą zarobków, pozycji zawodowej itp.
Niestety nadal obserwuje się tendencję do powierzania ról lidera mężczyznom, zwłaszcza z określonych regionów, co ogranicza perspektywy rozwoju dla kobiet i pracowników innych narodowości. Choć tu sytuacja jest też złożona. Przecież w szkole zwykle to dziewczyny lepiej się uczą, natomiast później stereotypy ale także role rodzinne (także te, które chcemy przyjmować, np. rodzicielstwo) spowalnia karierę kobiet. Tu tym bardziej warto patrzeć na umiejętności i motywację do pracy (oraz w przypadku lidera co ważne inteligencję emocjonalną), a nie oceniać płasko pod kątem płci.
Dużo mówi się o zróżnicowanych zespołach, także pod względem płci. Firmy, działające w branży technologicznej zauważyły, że zespoły mieszane osiągają lepsze wyniki i są bardziej innowacyjne, co przeczy stereotypom dotyczącym różnic w umiejętnościach biznesowych kobiet i mężczyzn. Poza tym te różnice powodują, że po prostu możemy się wspaniale uzupełniać i dzielić wiedzą– a w biznesie też o to chodzi.
-Narodowość
“Niemcy są punktualni i skrupulatni, Włosi kreatywni, ale nieorganizowani.” Tego typu założenia mogą utrudniać międzynarodową współpracę.
Jakie są stereotypy o Polakach? Sam wiesz – są 2 bieguny. Kiedyś częściej mówiło się, że to pijacy i cwaniacy, dziś także w Europie docenia się naszą pracowitość i zaradność.
Niemniej recenzując książkę twórcy Comarchu Janusza Filipiaka, pisałam o jego przemyśleniach, jak w latach 80 byliśmy postrzegani w Europie. Jemu samemu łatwiej było się „przebić” w Stanach niż za naszą zachodnią granicą.
Znam osoby bardzo dobrze wykształcone, prowadzące własne firmy lub będące kadrą zarządzającą, które mocno kierują się tym rodzajem stereotypu. Dzisiejszy świat jest bardzo mały. Każdy z nas na jakimś etapie współpracuje w projektach międzynarodowych. Dlatego tu warto rozmawiać nie tylko o postrzeganiu narodu, ale i o komunikacji. Różnice w wychowaniu, kulturze, historii regionów, mocno wpływają na te sytuacje. O tym pisałam TUTAJ (zapraszam do materiału:).
-Wiek
Wystarczy posłuchać narzekań na generację „Z” z jednej strony albo na „boomersów” z drugiej.
Najgorsze moim zdaniem stereotypy dzisiaj o osobach młodych – że nie chcą pracować, nie czytają, są bardzo roszczeniowi. O osobach starszych co zabawne, też, że nie chcę im się pracować, nie chcą zmian i są słabi technologicznie.
Tu pracując często z jedną i drugą grupą widzę jak dużo jest młodych, ambitnych osób, z bardzo dużą wiedzą i ile starszych prześciga nawet młodsze generacje w rzeczach technologicznych.
Stereotypy związane z wiekiem mogą przybierać formę zarówno ageizmu, jak i dyskryminacji młodych pracowników. W pierwszej formie to starsi pracownicy byli pomijani w projektach innowacyjnych z założenia, że nie są na bieżąco z nowymi technologiami. Wystarczy jednak spojrzeć na to chociażby pod kątem rekrutacji. Mówi się o tym, że pracodawcy najchętniej zatrudnialiby 20-letnie osoby z 25 letnim doświadczeniem – i niestety często tak jest. O rekrutacji managerów możesz obejrzeć mój wywiad : TUTAJ.
Dla przykładu Siemens wdrożył program „Siemens Technik Akademie”, który umożliwia starszym pracownikom dzielenie się wiedzą i doświadczeniem z młodszymi kolegami, co zwiększyło innowacyjność i transfer wiedzy.
Warto się od siebie nawzajem uczyć, bo różne spojrzenia rozszerzają pole widzenia. Tak więc każdy z nas był młody i miejmy nadzieję, że każdy z nas będzie mógł się spokojnie cieszyć wiekiem dojrzałym:).
– Ludzie o różnej inteligencji i pochodzeniu
Czasem patrząc także na to jak w mediach kreuje się obraz osób pochodzących ze wsi – mało wykształconych, wręcz zacofanych. Z miasta – tu znów są dwa obrazy – albo ludzi sukcesu, albo zupełnie nieprzystosowanych do życia, z brakami podstawowej wiedzy.
Pamiętajmy, że wszyscy w jakimś stopniu pochodzimy ze wsi, a wakacje u babci na wsi to już na pewno każdy dobrze wspomina:)
-Osoby z jakiś powodów odmienne
Niestety to grupa osób przeróżnych – od niepełnosprawnych, którzy nadal są stereotypizowani, po bezdomnych czy narkomanów. Przykro, że jest to wrzucone poniekąd do jednego worka, jednak społecznie często są podobnie traktowani. Dlatego dbajmy o tolerancję i empatię.
No i jak? Trochę tego jest, prawda?
W dodatku podałam sporo oczywistych przykładów, a istnieje mnóstwo nieoczywistych. Za stereotypami, kryją się zwykle prawdziwe historie i strachy, obiegowe poglądy, które przyczepiają się do danej grupy osób – krzywdząco ją definiując.
Pamiętam jak byłam zaskoczona kilka lat temu, gdy rozmawiając z klientkom -delikatnie mówiąc, źle wypowiadała się o osobach ciemnoskórych. Nie odnosiła tego do konkretnej osoby, a do grupy. Okazało się, że mieszkając w USA, w wynajętym mieszkaniu, często dochodziło do włamań i rabunków – zwykle właśnie przez takie osoby. Pomimo, że mieszka dziś w Polsce i nie dochodzi do takich sytuacji – to pozostało.
W tym tygodniu na prowadzonych przeze mnie warsztatach, jedna z uczestniczek, miała dość wyraźne poglądy na temat starszych pracowników firmy.
W jednym i w drugim przypadku rozmawiałyśmy o przekonaniach i stereotypach, niemniej nie to było celem konsultacji, czy warsztatów.
Pamiętajmy jednak, że stereotypy wpływają nie tylko na komunikację, podejmowane decyzje w firmie (także te strategiczne), ale i na negocjacje czy sprzedaż oraz pojawianie się „Trudnego Klienta”. Tak więc bądźmy ich świadomi i czasem miejmy odwagę podważać własne poglądy i zastanawiać się nad ich prawdziwością.
Jeśli zaś chodzi o biznes, sprzedaż, czy inteligencję emocjonalną – chętnie Ci pomogę w moich dziedzinach:)
🔴Już od przyszłego tygodnia rusza mój mastermind “Rozwiń biznes i markę. 5 Spotkań Online dla Sukcesu!” 🙂
Baardzo się cieszę, choć uczestnicy już mówili, że jeszcze przed spotkaniem, daję trudne zadania w ankiecie przed środą. Tak ma być – proces musi trwać, przed, w trakcie i po – żeby był skuteczny i poukładany. Trzymaj za nich kciuki, będzie w dobrej atmosferze, ale czasem może być trudno. Dlatego tak ważne jest wsparcie w takim czasie, a Oni zagwarantowali sobie nie tylko moje, ale i swoje nawzajem:)
W razie czego rusza nabór do wiosennego mastermind. Jeśli chcesz zająć sobie miejsce – to zajmij się tym już teraz:)
Mówiłam już, że zawsze współpracuję ze świetnymi ludźmi?:)
🔴Przypominam, że do końca tego tygodnia na moim zawodowym profilu na LinkedIn Monika Skrodzka (warto obserwować) trwa powywiadowe wyzwanie z cyklu #Monikapoleca z nagrodami:) Organizuję je wspólnie z wspólnie z Marek Kaminski– przedsiębiorcą, zdobywcą biegunów, założycielem Life Plan Academy i Kaminski Academy, mentorem.
Znajdziesz je TUTAJ – zapraszam serdecznie do udziału:)
Nasz wywiad w temacie osiągania celów znajdziesz TUTAJ:”Sztuka osiągania celów. Marek Kamiński – zdobywca biegunów, przedsiębiorca, założyciel LifePlan Academy i Kaminski Academy – wywiad Monika Skrodzka”
🔴Zarezerwuj też miejsce na kolejną moją rozmowę. Tym razem z Zyta Czechowska – nauczyciel roku 2019, Trenerką TIK i TUS, Ambasadorką EISystems Technologies,Ambasadorką eTwinning, MIEE Expert w Microsoft.Ambasadorką Dell Technologies, członkinią Rady Programowej Fundacja Orange.
Muszę się przyznać, że na codzień mam problem z autorytetami. Lubię ludzi i pracę z nimi ale ,mało kto naprawdę mi imponuje. Natomiast to co robi Zyta naprawdę podziwiam na wielu płaszczyznach:)
Będziemy rozmawiały o tym “Jak uzdrowić edukację?Dziś uczeń – jutro pracownik.”
Zapisz się na bezpłatne wydarzenia na LI i FB i aby nie przeoczyć:)
🔴Tradycyjnie, jak co piątek rekomenduję Ci książkę. Tym razem jest to książka “Efektywne zarządzanie rozwojem pracowników w firmie” dr Małgorzata Mitoraj-Jaroszek
